Ο Τσίπρας ψάχνει ρόλο μέσω της προεδρικής εκλογής

Από κόμματα καλά πάνε, πρέπει τώρα να βρουν και κόσμο. Στην Αριστερά, δηλαδή. Τη ριζοσπαστική, τη μεταρρυθμιστική, την ανανεωτική, την κομμουνιστογενή, την κυβερνώσα, τη διαμαρτυρόμενη, τη λαϊκομετωπική, τη μεταλλαγμένη ή με όποιον άλλο χαρακτηρισμό αυτοπροσδιορίζεται.

Προσώρας, τα «κόμματα του ΣΥΡΙΖΑ» είναι πέντε. Τρία βρίσκονται στη Βουλή (ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας) και δύο (ΜέΡΑ25 και ΚΙ.ΔΗ.) θα προσπαθήσουν στις επόμενες εκλογές να «τρουπώσουν» και αυτά στο «μαυσωλείο», όπως αποκαλούν ορισμένοι τον Ναό της Δημοκρατίας, στον οποίο τελετάρχης θα συνεχίσει, τουλάχιστον μέχρι τον Φεβρουάριο, να είναι ο εξ Ιωαννίνων Τασούλας.

Και λέμε μέχρι τον Φεβρουάριο, επειδή τότε θα εκλεγεί ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας και μεταξύ των υποψηφίων διαδόχων της Κατερίνας Σακελλαροπούλου είναι και ο πρόεδρος της Βουλής. Και μάλιστα, μετά τον Νίκο Δένδια, είναι αυτός που συγκεντρώνει τις μεγαλύτερες πιθανότητες να αναρρηθεί στο ύπατο πολιτειακό αξίωμα.

Κι αν κάποιος δεν μπορεί να κατανοήσει τη σχέση του Τασούλα με την Αριστερά, τις διασπάσεις της και την Προεδρία της Δημοκρατίας η εξήγηση είναι απλή. Η πρώτη προσπάθεια αναδιοργάνωσης της λεγόμενης πληθυντικής (Κεντρο)αριστεράς θα επιχειρηθεί να γίνει με την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Το σήμα της εκκίνησης το έδωσε ο Αλέξης Χαρίτσης προτείνοντας τον πρόεδρο της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) Χρήστο Ράμμο, μια κίνηση η οποία, πέραν των προσόντων του Ράμμου, θεωρήθηκε και πολιτικά ευφυής, αφού δύσκολα μπορεί να απορριφθεί από τα άλλα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης.

Ηδη οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, Ανδρουλάκης και Φάμελλος, εξέφρασαν την εκτίμησή τους για το πρόσωπο. Το ίδιο και η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας. Ο Χαρίτσης, μάλιστα, της πήρε την μπουκιά απ’ το στόμα, αφού, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ζωή Κωνσταντοπούλου ετοιμαζόταν να προτείνει τον Ράμμο.

Πίσω απο τις λέξεις

Πάντως, εκείνος που προκάλεσε έκπληξη ήταν ο Αλέξης Τσίπρας. Τάχθηκε υπέρ της παραμονής της Σακελλαροπούλου στο προεδρικό αξίωμα. Ενδεχομένως, επειδή νομίζει ότι έτσι θα φέρει σε δύσκολη θέση τον Μητσοτάκη. Αφενός επειδή ο πρωθυπουργός θα πρέπει είτε να απορρίψει την ανανέωση της θητείας ενός προσώπου που ο ίδιος είχε προτείνει και κατά κοινή ομολογία δεν τον δυσκόλεψε, είτε να της ανανεώσει τη θητεία, αναλαμβάνοντας το πολιτικό ρίσκο να καταψηφιστεί από βουλευτές της Ν.Δ., ο αριθμός των οποίων, εφόσον ξεπερνά τους έξι, θα τροφοδοτήσει σενάρια για την κυβερνητική πλειοψηφία.

Αφετέρου, ο Αλέξης Τσίπρας θα ήθελε ο Κυριάκος Μητσοτάκης να επιλέξει κάποιον/α που να κλείνει το μάτι στην πούρα Δεξιά ώστε να αποκτήσει προστιθέμενη αξία, στην ευρύτερη Κεντροαριστερά, η δική του διακηρυγμένη θέση για κοινό μέτωπο της Αριστεράς απέναντι στη Δεξιά. Και μάλλον θα την κάνει εναργέστερη την ερχόμενη Παρασκευή όταν, σε εκδήλωση για τα 50 χρόνια εξωτερικής πολιτικής της χώρας, θα προσπαθήσει να «παντρέψει» τις εγχώριες με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις και να περιγράψει το περιεχόμενο της συναντίληψης των προοδευτικών δυνάμεων στα καθ’ ημάς, αλλά και στην Ε.Ε., για τα συμβαίνοντα και τα γεωστρατηγικά επερχόμενα.

Συναντίληψη που, όπως λένε συνεργάτες του, δεν θα πρέπει απλώς να αμφισβητεί το κυρίαρχο δόγμα των συντηρητικών κυβερνήσεων, αλλά και να προσδίδει περιεχόμενο, αφενός στην αναγκαία σύζευξη πατριωτισμού και διεθνισμού, που μπορεί να υψώσει ανάχωμα στον επελαύνοντα ευρωσκεπτικισμό, και αφετέρου να εντάξει τις επιπτώσεις της φτωχοποίησης και της μετανάστευσης σε μια προοδευτική ατζέντα, φρενάροντας την άνοδο της Ακροδεξιάς.

Σίγουρα, η εγκατάλειψη της διεθνιστικής και αντιεθνικιστικής ατζέντας και η ενσωμάτωση στη ρητορική και στρατηγική του πρώην πρωθυπουργού «λαϊκοπατριωτικών» στοιχείων, αν μη τι άλλο, προσδίδει ενδιαφέρον στις κινήσεις του επισπεύδοντος, ως φαίνεται, Τσίπρα για να αναλάβει, ενδεχομένως και πριν τις εκλογές του 2027, πρωταγωνιστικό ρόλο στην αναδιοργάνωση της λεγόμενης πληθυντικής Αριστεράς, η οποία είτε μαζί με το ΠΑΣΟΚ, είτε αυτόνομα και με επανένωση των κομματιών του ΣΥΡΙΖΑ θα διεκδικήσει σημαντικό μερίδιο στο κυβερνητικό παιχνίδι.

Δεύτερη, τις ανακατατάξεις στην Προοδευτική Παράταξη. Τρίτη, την αναδιοργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ και την κατίσχυση, ακόμη και για λόγους βουλευτικής ιδιοτέλειας, έναντι του ΚΙ.ΔΗ., του κόμματος Κασσελάκη. Και τέταρτη, την επανάκαμψη, «με φόρα», του Αλέξη στα κομματικά και πολιτικά δρώμενα.

Βεβαίως, οι γνωρίζοντες καλά τα πολιτικά παρασκήνια έχουν τη γνώμη ότι η προεδρική εκλογή αν προκαλέσει «φουσκάλες» στην πολιτική αντιπαράθεση θα είναι παρόμοιες με αυτές που προκαλούνται στο μπρίκι όταν ανακατεύουμε τον τούρκικο καφέ. Και λέμε «τούρκικο» και όχι «ελληνικό» επειδή ούτε τα Ελληνοτουρκικά και η συνάντηση του Μητσοτάκη με τον Ερντογάν τον Ιανουάριο αναμένεται να προκαλέσει την τρικυμία που κάποιοι αναμένουν. Και την οποία οι αντίπαλοί του περιμένουν πώς και πώς για να του επιτεθούν.

Οι μόνες σοβαρές αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν φουσκοθαλασσιά και να «βρέξουν» και την κυβέρνηση Μητσοτάκη, όπως παραδέχονται ακόμη και αντίπαλοι του πρωθυπουργού, είναι, εκτός φυσικά της ακρίβειας και της μειωμένης αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, οι παρενέργειες από τις ευρωπαϊκές εξελίξεις με αιχμή την εντεινόμενη αναταραχή σε Γαλλία και Γερμανία, οι προσφυγικές ροές (στην Ουκρανία, στην Παλαιστίνη, στον Λίβανο προστίθεται τώρα και η Συρία) και τον εμπορικό πόλεμο που έχει προαναγγείλει ο Ντόναλντ Τραμπ.

Αν λοιπόν πρέπει να «επενδύσουν» κάπου τα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης για να ρίξουν την Μητσοτάκη δεν είναι οι θεσμικές παρεκτροπές της κυβέρνησης, όπως είναι οι υποκλοπές (στη σημειολογία της οποίας παραπέμπει και η επιλογή Ράμμου), αφού αυτές πολιτικά έχουν κριθεί στις εθνικές και ευρωπαϊκές εκλογές, αλλά στις διαφορετικές οικονομικές, κοινωνικές και θεσμικές προτάσεις και πολιτικές για τα αυξανόμενα προβλήματα των λαϊκών νοικοκυριών, της νεολαίας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Και για να το επιτύχουν αυτό, στους αβέβαιους και ταραγμένους καιρούς που ζούμε, χρειάζονται ευρύτερες συμπτώσεις, συνεργασίες και συναινέσεις των ιδεολογικοπολιτικά όμορων κομμάτων. Εξάλλου, μην ξεχνάμε ότι ο Τσίπρας ήταν αυτός που έθεσε εκτός κομματικών ανταγωνισμών την προεδρική εκλογή καταργώντας τις αυξημένες πλειοψηφίες. Θα αδικούσε τον εαυτό του εάν προσπαθούσε, μέρες που ’ναι, να παίξει «κούκο μονό της αλλαγής», με την προεδρική εκλογή.

Η στάση του ΠΑΣΟΚ

Βέβαια, το ΠΑΣΟΚ, μετά την ανάδειξή του σε αξιωματική αντιπολίτευση και τη δημοσκοπική άνοδο που επιδεικνύει, είναι μάλλον απίθανο να ενταχθεί σε κάποιο συνεργατικό αντιπολιτευτικό σχήμα εάν δεν αναγνωρίζεται, τόσο στη Χαριλάου Τρικούπη όσο και στον Νίκο Ανδρουλάκη, ο ρόλος του επικεφαλής.

Δεν θέλει να ταυτιστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ επειδή θεωρεί πως η αποκρουστική και καταγέλαστη περίοδος των «κασσελακικών» ενίσχυσε τα τοξικά χαρακτηριστικά της Κουμουνδούρου, ενώ και η πλειοψηφία των οπαδών και των στελεχών της Χαριλάου Τρικούπη θεωρεί πως εάν επιχειρηθεί προσέγγιση των δύο κομμάτων, ζημιωμένο θα βγει το ΠΑΣΟΚ.

Αυτός είναι, λένε συνεργάτες του Ανδρουλάκη, και ο λόγος που το Μαξίμου προσπάθησε να βαφτίσει το ΠΑΣΟΚ «πράσινο ΣΥΡΙΖΑ». Και προσθέτουν: «Ηθελε να μπολιάσει τη Χαριλάου Τρικούπη με το μόσχευμα της αναξιοπιστίας που χαρακτηρίζει την Κουμουνδούρου, αλλά δεν του βγήκε και ανέκρουσε πρύμναν».

Από την άλλη, είναι και αρκετοί αυτοί που υποστηρίζουν ότι το «ταγκό της συναίνεσης», για το οποίο έκανε λόγο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, πρωτίστως ωφελεί τον Μητσοτάκη, που εκ των πραγμάτων ηγεμονεύει στον υφιστάμενο κολοβό δικομματισμό, και τα όποια κέρδη από την αναγόρευση του ΠΑΣΟΚ σε «υπεύθυνη δύναμη» σύντομα θα εξανεμιστούν, όταν στην πορεία προς τις εκλογές θα τεθούν, με πολωτικό τρόπο, τα διλήμματα της διακυβέρνησης και ειδικότερα εάν η χώρα θα συνεχίσει με τη Ν.Δ. και τον Μητσοτάκη ή χρειάζονται πολιτική αλλαγή και άλλον -και ποιον;- τιμονιέρη.

Επιστροφές

Πάντως, η απορριπτική στάση της Χαριλάου Τρικούπη στην αξίωση να υπάρξει ισοτιμία μεταξύ των κομμάτων προκειμένου να αναδιοργανωθεί, με κυβερνητικούς όρους, η Προοδευτική Παράταξη οδηγεί σε επανασυσπείρωση των στελεχών που έφυγαν μετά την εκλογή Κασσελάκη.

Ηδη αρκετά στελέχη, με τα οποία έχει συνομιλήσει ο Σωκράτης Φάμελλος, εμφανίζονται διατεθειμένα να επιστρέψουν και μάλιστα σε θέσεις που κατείχαν προτού αποχωρήσουν. Ο Διονύσης Τεμπονέρας, ο Χάρης Τσιόκας, ο Αντώνης Κοτσακάς, ο πρώην βουλευτής Ανδρέας Μιχαηλίδης επιστρέφουν στο «σπίτι» τους, ενώ το ίδιο λέγεται ότι θα πράξουν και σειρά επιφανών στελεχών, όπως για παράδειγμα ο Στέφανος Τζουμάκας, τα οποία όμως διατηρούν ζωηρές επιφυλάξεις, μετά τα όσα συνέβησαν, για τη δυνατότητα του ΣΥΡΙΖΑ να αναστηθεί.

Οι βουλευτές και τα στελέχη της Νέας Αριστεράς δεν εμφορούνται πάντως από την ιδέα της επιστροφής στα πάτρια εδάφη. Οπως λένε, δεν μπορεί να υπάρξει συνεργασία χωρίς την υπογραφή Προγραμματικού Συμφώνου, ούτε και μπορεί να υπάρξει κοινή εκλογική κάθοδος εάν δεν διασφαλίζεται η αυτονομία των επιμέρους κομμάτων και συλλογικοτήτων.

Οι όροι μιας πιθανής συνεργασίας θα μπορούσαν να συζητηθούν, λένε, εν ευθέτω χρόνω, και εφόσον κάτι τέτοιο απαιτούν οι περιστάσεις. Αλλωστε ακόμη δεν ξέρουν πώς θα έχουν εξελιχθεί, στη χώρα και διεθνώς, τα πράγματα την επόμενη διετία και θα ήταν τουλάχιστον ανόητο, λένε συνεργάτες του Αλέξη Χαρίτση, να παρθούν αποφάσεις, οι οποίες στη ροή του χρόνου και των εξελίξεων θα αποδειχθούν λανθασμένες.

Ενώ υπάρχουν και στελέχη, όπως ο Φίλης, ο Τζανακόπουλος, ο Τσακαλώτος και άλλοι που διαφωνούν σφόδρα -«παίρνουμε το καπελάκι μας και φεύγουμε» είναι το μότο που περιγράφει τα αισθήματά τους- με την πιθανότητα να ηγηθεί ενός Κοινού Μετώπου της Αριστεράς ο Αλέξης Τσίπρας.

Εκτός από τους όρους του Χαρίτση, το «ταγκό της συναίνεσης» του Ανδρουλάκη, το σύνθημα για «επιστροφή στο σπίτι» του Φάμελλου, υπάρχει και η πρόταση της Ζωής Κωνσταντοπούλου για τη δημιουργία Συμβουλίου της Αντιπολίτευσης, το οποίο θα συντονίζει και κοινοβουλευτικά τη δράση της Πλεύσης Ελευθερίας, του ΚΚΕ, του ΠΑΣΟΚ, του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Αριστεράς. Βεβαίως, όλα τα ανωτέρω πόρρω απέχουν από τη βούληση του Τσίπρα να δημιουργηθεί ένα νέο πολιτικό υποκείμενο, το οποίο να βρίσκεται σε αντιστοίχιση με τις κοινωνικές διεργασίες και με στόχο την πολιτική αλλαγή.

Ενδεχομένως αυτός είναι και ο λόγος που ο Αλέξης από την αγρανάπαυση και θεόμενος μακρόθεν τις εξελίξεις εμφανίζεται τώρα επισπεύδων. Δεν είναι πάντως η βούληση του πρώην πρωθυπουργού που θα καθορίσει τις εξελίξεις. Μετά τον Μητσοτάκη, στο κυβερνητικό παιχνίδι έχει μπει για τα καλά ο Νίκος Ανδρουλάκης, ενώ στην αντιπολίτευση υπάρχει αρκετό στριμωξίδι.

Ο Κουτσούμπας, η Ζωή και ο Χαρίτσης από την προοδευτική πλευρά και ο Βελόπουλος με τη Λατινοπούλου από την Ακραία Δεξιά διεκδικούν μεγαλύτερο αντιπολιτευτικό μέρισμα κάνοντας τη ζωή του Φάμελλου και του Τσίπρα δύσκολη και μπορεί να γίνει δυσκολότερη εάν το κόμμα του Κασσελάκη καταφέρει να αποκτήσει και Κοινοβουλευτική Ομάδα. Είναι δύσκολο, αλλά στη χώρα όπου τα πάντα μπορεί να συμβούν τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί…