Πέμπτη 03.10.2024

Φορολογία: STOP στο «φούσκωμα» δαπανών από επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες

Φορολογία: Οριστικό τέλος στη μέθοδο απόκρυψης φορολογητέου εισοδήματος μέσω της δήλωσης ανύπαρκτων δαπανών στην εφορία βάζει το μέτρο που προβλέπει την υποχρέωση των επιχειρήσεων και των ελευθέρων επαγγελματιών να εμφανίζουν ως εκπίπτουσες από τα ακαθάριστα έσοδα μόνο εκείνες τις δαπάνες οι οποίες έχουν καταχωριστεί στην πλατφόρμα myData.

 

Aρχής γενομένης από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που θα υποβληθούν το 2024 για τα εισοδήματα του 2023, οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν θα μπορούν να δηλώνουν στα έντυπα Ε3 και Ε1 δαπάνες -αναγνωριζόμενες για έκπτωση από τον τζίρο τους- μεγαλύτερες από αυτές που θα έχουν ήδη καταγραφεί στα ηλεκτρονικά τους φορολογικά βιβλία τα οποία «τηρούνται» στην πλατφόρμα myData.

Οι αποδεκτές δαπάνες

Mόνο όσες δαπάνες αντικρίζονται με φορολογικά στοιχεία (τιμολόγια αγορών) και με λοιπά παραστατικά (π.χ. αποδεικτικά για καταβολή μισθοδοσίας, πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών κ.λπ.), τα οποία θα είναι ήδη αναρτημένα στην πλατφόρμα myData, θα γίνονται, δηλαδή, αποδεκτές από τις υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης για έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδά τους κατά την υποβολή και την εκκαθάριση των φορολογικών τους δηλώσεων.

Ως εκ τούτου, δεν θα είναι πλέον δυνατό το «φούσκωμα» των δαπανών με τη δήλωση εικονικών εξόδων, που έχει ως σκοπό τη μείωση του ύψους των φορολογητέων καθαρών κερδών ή ακόμη και τον μηδενισμό τους.

Ουσιαστικά, καμία επιχείρηση και κανένας ελεύθερος επαγγελματίας δεν θα μπορούν να εμφανίζουν δαπάνες υψηλότερες από τις πραγματικές, όπως αυτές προκύπτουν, κυρίως, από τα τιμολόγια που θα έχουν ήδη εκδώσει και θα έχουν «ανεβάσει» στην πλατφόρμα myData οι αντισυμβαλλόμενοί του (προμηθευτές κ.λπ.). Τα ποσά των δαπανών που θα είναι αναρτημένα στο myData δεν θα μπορούν εκ των υστέρων να «πειραχτούν», αλλά θα πρέπει να αποτυπώνονται υποχρεωτικά στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος με τα ίδια ακριβώς ποσά που δαπάνησαν οι φορολογούμενοι.

Στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2024 για τη χρήση του 2023, τα ποσά των δαπανών που θα έχουν αναρτηθεί στο myData θα έχουν μεταφερθεί και θα εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στους αντίστοιχους κωδικούς των ηλεκτρονικών φορολογικών εντύπων Ε3 και Ε1. Οι φορολογούμενοι θα έχουν περιθώρια να τροποποιήσουν τα ποσά αυτά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως π.χ. εφόσον υπάρχει η ανάγκη έκτακτης εκ των υστέρων τροποποίησης των αντίστοιχων δεδομένων στην πλατφόρμα myData ή εφόσον υπάρχει κάποιο τεχνικό πρόβλημα που δεν επιτρέπει τη σωστή αποτύπωση των δαπανών στην πλατφόρμα αυτή και η επιχείρηση θα πρέπει να έχει την ευχέρεια έκπτωσης από τα έσοδά της δαπανών που η καταχώρισή τους στη myData θα είναι αδύνατη ή προβληματική.

Από το μεθεπόμενο έτος, όμως, από το 2025, όταν εκτιμάται ότι όλα τα τεχνικά προβλήματα με την πλατφόρμα myData θα έχουν επιλυθεί, τα ποσά των εκπιπτουσών δαπανών, όπως θα έχουν καταχωριστεί στην πλατφόρμα αυτή, θα εμφανίζονται προεκτυπωμένα στα ηλεκτρονικά έντυπα των φορολογικών δηλώσεων Ε3 και Ε1 και θα είναι «κλειδωμένα», δηλαδή οι φορολογούμενοι δεν θα μπορούν να επέμβουν και να τα τροποποιήσουν.

Στις δαπάνες οι οποίες δεν θα μπορούν πλέον να «φουσκώνουν» ανεξέλεγκτα και κατά το… δοκούν περιλαμβάνονται και τα λειτουργικά έξοδα κάθε επιχειρηματία και ελεύθερου επαγγελματία, όπως είναι οι πληρωμές ενοικίων επαγγελματικής στέγης, λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης, σταθερής και κινητής τηλεφωνίας. Τα δεδομένα για τα καταβληθέντα ενοίκια θα είναι ήδη αναρτημένα και διασταυρωμένα με βάση τα ονόματα και τα ΑΦΜ των εκμισθωτών, ενώ τα παραστατικά για πληρωμές λογαριασμών κατανάλωσης ρεύματος και νερού και για τις δαπάνες τηλεφωνίας θα είναι αναρτημένα από τους ίδιους τους προμηθευτές παρόχους των συγκεκριμένων υπηρεσιών.

Μπλόκο

Μέσω της πλατφόρμας myData αλλά και με τη βοήθεια άλλων μέτρων που θα ληφθούν τα προσεχή έτη, οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν θα έχουν μελλοντικά κανένα περιθώριο απόκρυψης του πραγματικού τζίρου τους, δηλαδή των πραγματικών τους εισπράξεων από πωλήσεις προϊόντων ή παροχή υπηρεσιών. Αυτό θα γίνει σταδιακά, με τα εξής βήματα:

1 Με την επιβολή της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Από το 2024 θα υποχρεωθούν όλοι οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες να εκδίδουν τα τιμολόγια πώλησης ή παροχής υπηρεσιών με εφαρμογές που θα ανεβάζουν αυτόματα στην πλατφόρμα myData τα δεδομένα των συγκεκριμένων παραστατικών που αποτυπώνουν τις χονδρικές πωλήσεις και τις λοιπές συναλλαγές τους με άλλες επιχειρήσεις ή επαγγελματίες. 

2 Με την επέκταση της υποχρεωτικής χρήσης των POS σε όλα τα επαγγέλματα που πραγματοποιούν λιανικές συναλλαγές. Το μέτρο αυτό θα συνδυαστεί με τη διασύνδεση των POS με τα ταμειακά συστήματα (ταμειακές μηχανές κ.λπ.) όλων των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών και με το σύστημα e-send της Φορολογικής Διοίκησης στο οποίο αποστέλλονται αυτόματα όλα τα δεδομένα των λιανικών συναλλαγών τη στιγμή της έκδοσης των αποδείξεων προς τους πελάτες. Από εκεί και πέρα, η διαβίβαση των στοιχείων κάθε εκδιδόμενης απόδειξης λιανικής συναλλαγής θα γίνεται αυτόματα και στην πλατφόρμα myData. 

3 Με τον σταδιακό περιορισμό και εν τέλει την απαγόρευση των πληρωμών σε μετρητά, μέτρα που έχουν ορίζοντα πενταετίας και θα συνδυαστούν με την επέκταση της υποχρέωσης των ηλεκτρονικών πληρωμών μέσω POS σε ολοένα και περισσότερες κατηγορίες λιανικών συναλλαγών.

Όλα ηλεκτρονικά

Ουσιαστικά, σε βάθος πενταετίας θα φθάσουμε σε ένα χρονικό σημείο στο οποίο οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα εισπράττουν τα έσοδά τους μόνο μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών και θα τα διαβιβάζουν αυτόματα στην πλατφόρμα myData τη στιγμή της έκδοσης των αντίστοιχων φορολογικών στοιχείων.

Οταν πλέον θα είναι αδύνατο να διαπραχθεί φοροδιαφυγή από τις επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες είτε με το «φούσκωμα» των δαπανών είτε με την απόκρυψη εσόδων, θα καταργηθούν και τα αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης που αποφάσισε να καθιερώσει η κυβέρνηση για τον τεκμαρτό προσδιορισμό των φορολογητέων καθαρών κερδών 753.320 ατομικών και 43.000 προσωπικών επιχειρήσεων. Δεν θα υπάρχει πλέον κανένα περιθώριο απόκρυψης φορολογητέας ύλης, καθώς όλες οι συναλλαγές θα καταγράφονται ηλεκτρονικά και θα διαβιβάζονται αυτόματα στη Φορολογική Διοίκηση.

TO ΝΕΟ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

(για 735.320 φορολογουμένους)

ΣΗΜΕΡΑ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Φορολογούμενο εισόδημα 7.047 εκατ. 13.220 εκατ.
Τεκμαρτό εισόδημα 741 εκατ. 135 εκατ.
Φορολογητέο εισόδημα 7.788 εκατ. 13.355 εκατ.
Μεταβολή από σήμερα 5.567 εκατ.
Φόρος κλίμακας 1.487 εκατ. 2.445 εκατ.
Μειώσεις φόρου -156 εκατ. -130 εκατ.
Αναλογών φόρος 1.331 εκατ. 2.315 εκατ.
Τέλος Επιτηδεύματος 378 εκατ.
Συνολική επιβάρυνση 1.709 εκατ. 2.315 εκατ.
Μεταβολή από σήμερα 606 εκατ.
% Μεταβολή από σήμερα 35%
Μέσος συνολικός φόρος 2.324 ευρώ 3.148 ευρώ
Μέση διαφορά φόρων +824 ευρώ
Φορολογούμενοι με επιβάρυνση 473 χιλ.
Ποσό συνολικής επιβάρυνσης +683 ευρώ
Μέση επιβάρυνση 1.444 ευρώ
Φορολογούμενοι χωρίς επιβάρυνση 124 χιλ.
Φορολογούμενοι με μείωση 138 χιλ.
Ποσό μείωσης επιβάρυνσης -77 εκατ.
Μέση μείωση επιβάρυνσης -560 ευρώ

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης 

Η κυβέρνηση αποφάσισε να επιστρατεύσει αντικειμενικά κριτήρια προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος για τους 735.320 φορολογουμένους που ασκούν ατομικά επιχειρήσεις ή ελευθέρια επαγγέλματα και πιθανότατα για άλλες 43.000 προσωπικές εταιρίες που έχουν τη μορφή μονοπρόσωπων ΙΚΕ και ΕΠΕ, με στόχο να καταπολεμήσει τα εκτεταμένα φαινόμενα δήλωσης πολύ χαμηλών ή ακόμη και μηδενικών καθαρών εισοδημάτων (καθαρών κερδών), τα οποία καταγράφηκαν από τα στατιστικά στοιχεία εκκαθάρισης των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που υπέβαλαν οι εν λόγω φορολογούμενοι για το 2022, αλλά και για τα προηγούμενα έτη. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι περίπου 7 στους 10 αυτοαπασχολούμενους φορολογουμένους δηλώνουν ετήσια εισοδήματα κάτω από τις 10.920 ευρώ, που είναι οι ετήσιες μικτές αποδοχές ιδιωτικού υπαλλήλου αμειβομένου με τον κατώτατο μισθό.

Το 2024

Το νέο σύστημα αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης των αυτοαπασχολουμένων θα τεθεί σε εφαρμογή με τις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2024, για τη χρήση του 2023. Βασίζεται στη λογική ότι το ελάχιστο ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα κάθε φυσικού προσώπου που ασκεί ατομικά, για 6 έτη, εμπορική επιχείρηση, επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα, συνυπολογιζομένων και τυχόν εισοδημάτων από μισθούς, δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από τις ετήσιες μικτές αποδοχές (συμπεριλαμβανομένων φόρων και ασφαλιστικών εισφορών) ενός υπαλλήλου του ιδιωτικού τομέα που αμείβεται με τον κατώτατο μηνιαίο μισθό των 780 ευρώ. Δηλαδή, το ελάχιστο αποδεκτό όριο ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος για κάθε αυτοαπασχολούμενο που έχει συμπληρώσει 6 έτη άσκησης του επαγγέλματός του δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 10.920 ευρώ και, ως εκ τούτου, ο αναλογών φόρος δεν μπορεί να είναι κατώτερος των 1.102,40 ευρώ.

» Από εκεί και πέρα:

  • Για όσους ασκούν το επάγγελμα για λιγότερα από 4 έτη, είναι δηλαδή νέοι επιχειρηματίες ή επαγγελματίες, δεν θα ισχύει κανένα ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος, βάσει του νέου συστήματος. Με πιο απλά λόγια, στα 3 πρώτα έτη λειτουργίας κάθε επιχείρησης ή γραφείου το νέο σύστημα δεν θα εφαρμόζεται.
  • Στο 4ο έτος λειτουργίας θα ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 67% σε σύγκριση με το ποσό των 10.920 ευρώ, δηλαδή ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα 3.620 ευρώ.
  • Στο 5ο έτος λειτουργίας θα ισχύει ελάχιστο όριο φορολογητέου εισοδήματος μειωμένο κατά 33% σε σύγκριση με το ποσό των 10.920 ευρώ, δηλαδή 7.280 ευρώ.
  • Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 6 και μέχρι 9 έτη, το ελάχιστο ποσό ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος των 10.920 ευρώ θα υπολογίζεται προσαυξημένο κατά 10%, δηλαδή θα ανέρχεται σε 12.012 ευρώ.
  • Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 9 και μέχρι 12 έτη, το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 20% και θα διαμορφώνεται στις 13.104 ευρώ.
  • Για όσους ασκούν το επάγγελμα για περισσότερα από 12 έτη το ποσό των 10.920 ευρώ θα προσαυξάνεται κατά 30% και θα διαμορφώνεται στις 14.196 ευρώ.

Το καθένα από τα παραπάνω ποσά θεωρείται ως μια «ελάχιστη αμοιβή», η οποία προσδιορίζεται με αντικειμενικό τρόπο σε σημείο που αντανακλά την ελάχιστη εισφερόμενη αξία της προσωπικής εργασίας του αυτοαπασχολουμένου στην επιχείρησή του.

Προσαυξήσεις με δύο τρόπους για όσους απασχολούν προσωπικό

Σε περίπτωση που ο αυτοαπασχολούμενος έχει υπαλλήλους:

1 Το εκάστοτε ισχύον ποσό ελάχιστης αμοιβής, όπως προσδιορίστηκε παραπάνω, θα συγκρίνεται με το ποσό του ανώτερου ετήσιου μισθού που καταβάλλεται στο προσωπικό. Το ποσό σύγκρισης δεν θα μπορεί να είναι υψηλότερο των 30.000 ευρώ. Οποιο από τα δύο ποσά είναι μεγαλύτερο θα λαμβάνεται αυτό υπ’ όψιν ως ελάχιστη αμοιβή, για τον περαιτέρω αντικειμενικό προσδιορισμό του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος. 

2 Η ελάχιστη αμοιβή, όπως αυτή θα διαμορφώνεται με βάση τη σύγκριση της προηγούμενης παραγράφου, θα προσαυξάνεται περαιτέρω με 2 τρόπους, σωρευτικά:

α) Κατά το 10% του ετήσιου κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού (στο οποίο περιλαμβάνονται μισθοί, εργοδοτικές εισφορές, παροχές σε είδος) της επιχείρησης, με ανώτατο όριο προσαύξησης τις 15.000 ευρώ.

β) Κατά 35% έως 100%, όταν ο ετήσιος τζίρος του αυτοαπασχολουμένου είναι σημαντικά μεγαλύτερος από τον μέσο όρο του ετήσιου τζίρου του Κωδικού Αριθμού Δραστηριότητας (ΚΑΔ). Συγκεκριμένα, η προσαύξηση θα ανέρχεται σε:

  • 35% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 100% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων.
  • 70% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 150% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων.
  • 100% για όσους ο ετήσιος τζίρος είναι μεγαλύτερος του 200% του μέσου όρου του ετήσιου τζίρου του ΚΑΔ των μεγαλύτερων εσόδων.

Ανώτατο όριο

Το ανώτατο όριο στο οποίο θα μπορεί να φθάσει το αντικειμενικά προσδιοριζόμενο με το νέο αυτό σύστημα φορολογητέο εισόδημα είναι 50.000 ευρώ. Ο φόρος εισοδήματος που αναλογεί στο ποσό αυτό ανέρχεται σε 13.900 ευρώ.

Εφόσον το δηλούμενο εισόδημα του αυτοαπασχολουμένου είναι μεγαλύτερο από το αντικειμενικά προσδιοριζόμενο εισόδημα, δηλαδή από την ελάχιστη αμοιβή, ως φορολογητέο εισόδημα θα λαμβάνεται υπ’ όψιν το δηλούμενο.

Εφόσον το δηλούμενο εισόδημα είναι μικρότερο της ελάχιστης αμοιβής, ως φορολογητέο εισόδημα θα λαμβάνεται υπ’ όψιν το αντικειμενικά προσδιοριζόμενο εισόδημα της ελάχιστης αμοιβής.

ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ, ΜΕΙΩΣΕΙΣ, ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ

  • Κατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής, λαμβάνονται υπ’ όψιν τυχόν εισοδήματα από μισθωτή εργασία του αυτοαπασχολουμένου.
  • Ο χρόνος κατά τον οποίο ο ελεύθερος επαγγελματίας είχε παύση εργασιών δεν θα λαμβάνεται υπ’ όψιν κατά τον υπολογισμό της ελάχιστης αμοιβής.
  • Oταν ο φορολογούμενος ασκεί την επιχειρηματική δραστηριότητά του και έχει την κύρια κατοικία του σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους, η ελάχιστη αμοιβή θα μειώνεται κατά 50%.
  • Oταν ο αυτοαπασχολούμενος έχει αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%, η ελάχιστη αμοιβή θα μειώνεται κατά 50%.
  • Η ελάχιστη αμοιβή αποτελεί μαχητό τεκμήριο που θα μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία (π.χ. θα μπορεί να ζητηθεί απαλλαγή λόγω στρατιωτικής θητείας, νοσηλείας σε νοσοκομείο, κράτησης σε φυλακή κ.λπ.).

Πηγή: E.T.gr

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ