Δευτέρα 07.10.2024

Α. Μανιτάκης στο Πρώτο: Γάγγραινα οι καταλήψεις στο Πανεπιστήμιο – Δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο (audio)

«Μια γάγγραινα του Πανεπιστημίου πολύ κακή, πολύ άσχημη, αλλά που διαρκεί τώρα 35 χρόνια και φέρουμε ευθύνη όλοι μας και οι διδάσκοντες και οι πρυτανικές αρχές και η Πολιτεία. Αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα είναι αδιανόητο για οποιαδήποτε χώρα του κόσμου» επισήμανε μιλώντας για τις καταλήψεις στα πανεπιστημιακά ιδρύματα, ο Αντώνης Μανιτάκης, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, σε συνέντευξή του στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «To GPS της Επικαιρότητας»  με τον Θάνο Σιαφάκα.

Μάλιστα, επισήμανε πως εάν εφαρμόζονταν τα κριτήρια και τα στάνταρ ποιότητας των σπουδών στο δημόσιο πανεπιστήμιο, θα έπρεπε λόγω των ωρών διδασκαλίας που έχουν χαθεί, να αποφασιστεί παράταση της χρονιάς ή ακύρωση της διδασκαλίας.

«Επειδή χάνονται ώρες διδασκαλίας μαθημάτων, θα έπρεπε να κηρυχθεί το εξάμηνο, ότι δεν συμπλήρωσε τις πιστωτικές μονάδες που έπρεπε να συμπληρώσει και άρα θα έπρεπε να παραταθεί η χρονιά ή να ακυρωθεί η διδασκαλία. Είναι δυνατόν να μείνουν κλειστά τα πανεπιστήμια και να μη μεταδίδεται η γνώση και να μην έχει καμία επίπτωση και να θεωρούμε ότι δεν έχει καμία επίπτωση στη γνωσιακή διαδικασία, στη μαθησιακή διαδικασία των φοιτητών;» διερωτήθη ο κ. Μανιτάκης.

Σχετικά με τις ψηφιακές εξετάσεις στα πανεπιστήμια και τις αντιρρήσεις που θέτουν ακαδημαϊκοί καθηγητές για τη διεξαγωγή τους, ο κ. Μανιτάκης ανέφερε τα εξής. «Στο μπάχαλο που δημιουργείται αυτή τη στιγμή προσπαθούν να βρουν κάποια λύση. Αυτή τη στιγμή υπάρχει διχογνωμία. Άλλοι δέχτηκαν και άλλοι δεν δέχτηκαν. Σε όλο αυτό το κλίμα είναι και αυτό το ζήτημα, αλλά αυτό είναι παρενέργεια του γενικότερου».

Όσο αφορά στην συνταγματικότητα του νομοσχεδίου, απαντώντας σε όσους το ερμηνεύουν ως αντισυνταγματικό, ο κ. Μανιτάκης κατηγορηματικά υπογραμμίζει ότι δεν καταργείται το άρθρο 16.

«Όχι βέβαια. Θα γίνει ανεφάρμοστη η διάταξη σε ό,τι αφορά την εφαρμογή παραρτημάτων. Δεν επιτρέπεται η ίδρυση πανεπιστημίου, άρα δεν καταργείται, εξακολουθεί να ισχύει» επισήμανε.

«Όσο μπορεί να είναι σίγουρος ένας ερμηνευτής του Συντάγματος, μπορώ να πω ότι το νομοσχέδιο, έτσι όπως πρόκειται να αναρτηθεί, δεν θέτει ζητήματα αντισυνταγματικότητας και αυτό για τον εξής απλό λόγο. Το άρθρο 16 παράγραφος 8 ορίζει ρητά και απερίφραστα ότι απαγορεύεται η ίδρυση ανώτατων σχολών και όχι η εγκατάσταση παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων και μάλιστα μη κρατικών.  Επομένως, το γράμμα του Συντάγματος μας επιτρέπει να πούμε ότι δεν περιλαμβάνεται στην ίδρυση και εγκατάσταση αλλοδαπών πανεπιστημίων. Αυτό είναι ένα επιχείρημα ερμηνευτικό, νομίζω πολύ σοβαρό και από την άλλη πλευρά, να προσθέσω για να ενισχύσω αυτό το επιχείρημα, ότι η διάταξη που απαγορεύει την ίδρυση ανώτατων σχολών, είναι μια διάταξη απαγορευτική άσκησης μιας ακαδημαϊκής ελευθερίας, της ελευθερίας της διδασκαλίας και της εγκατάστασης και της ίδρυσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Επειδή είναι περιοριστική και μάλιστα απαγορευτική, πρέπει να ερμηνεύεται συστατικά, στενά. Άρα δεν μπορώ με μια διασταλτική ερμηνεία να θεωρήσω ότι στην ίδρυση συμπεριλαμβάνεται και η εγκατάσταση παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων, κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και ένα ακόμη επιχείρημα, είμαστε υποχρεωμένοι, όταν έχουμε αμφιβολίες, ιδίως για θέματα που σχετίζονται, όπως στην προκειμένη περίπτωση, με την ελευθερία εγκατάστασης προσώπων ή επιχειρήσεων από μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια άλλη, να ερμηνεύουμε ακόμη και τις συνταγματικές διατάξεις σε αρμονία με το Κοινοτικό Δίκαιο, το οποίο στην προκειμένη περίπτωση κατοχυρώνει ως θεμελιώδη οικονομική ελευθερία, την ελευθερία εγκατάστασης και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών, άρα και διδακτικών» ανέφερε αναλυτικά ο κ. Μανιτάκης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η ίδρυση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων στην Ελλάδα είναι μια ευκαιρία να επανεξεταστούν όλα τα θέματα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην χώρα μας από την αρχή, όπως και η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ο τρόπος της διδασκαλίας, η οργάνωση των σπουδών, οι εξετάσεις και ούτω καθεξής.

«Να πω με αφορμή αυτόν τον νόμο, δεν τον έχω διαβάσει γιατί ακόμα δεν έχει αναρτηθεί. Δεν ξέρω λεπτομέρειες από τις βασικές αρχές. Είναι ευκαιρία να ξανά εξετάσουμε το έργο που κάνει η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης. Ο ρόλος της είναι πολύ κομβικός και είναι πολύ σημαντικός και σε όλα τα κράτη. Είναι πολύ σημαντικός. Γιατί αυτή εξασφαλίζει την ποιότητα των σπουδών. Αυτή κοιτάζει να εφαρμόζονται τα ευρωπαϊκά στάνταρ κατά τη διαδικασία της αξιολόγησης των φοιτητών, της αξιολόγησης των τμημάτων και της επίδοσης και του τρόπου αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών. Η Επιτροπή αυτή νομίζω ότι είναι μια ευκαιρία με αυτό εδώ, να εντείνει, να γίνει πιο σχολαστική, να στελεχωθεί από, πράγματι, στελέχη, όπως είπε ο Νίκος Αλιβιζάτος, κύρους, τα οποία δεν θα υπόκεινται φυσικά σε πιέσεις, ώστε να εξασφαλίζει έναν σχολαστικό επιστημονικό έλεγχο της παρεχόμενης παιδείας στην ανώτατη εκπαίδευση» προσέθεσε.

Ερωτηθείς ποιοι και γιατί τελικά ενοχλούνται από την μεταρρύθμιση που φέρνει στην εκπαίδευση η κυβέρνηση, ο κ. Μανιτάκης εξέφρασε την άποψη ότι ενοχλεί το γεγονός ότι «ορισμένοι έχουν βολευτεί».

«Δεν βλέπουν ότι αυτή τη στιγμή το μέσο επίπεδο πέφτει συνεχώς στα πανεπιστήμια. Δεν βλέπουν την κατάσταση που επικρατεί στα πανεπιστήμια, Δεν θέλουν να τα δουν, να τα αναγνωρίσουν. Δεν βλέπουν ότι τα πανεπιστήμιά μας δεν έχουν ανανεωθεί διδακτικά. Δεν βλέπουν ότι η μέση ποιότητα πέφτει και δεν βλέπουν ότι το πανεπιστήμιο έχει έναν μαζικό χαρακτήρα. Δεν τηρούνται οι αξιολογήσεις και οι όροι, τα στάνταρτ τα ευρωπαϊκά που έχουμε και έχουν δημιουργηθεί από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διασφάλισης Ποιότητας των Πανεπιστημιακών Σπουδών. (…) Είναι λοιπόν ευκαιρία όλοι οι διδάσκοντες γιατί το έχω ζήσει αυτό το πράγμα 35-36 χρόνια στο Πανεπιστήμιο, στη Νομική Θεσσαλονίκης, είναι ευκαιρία οι διδάσκοντες να θέσουν τα ζητήματα επιτέλους αυτά που θέταμε μεταξύ μας. Μαζικό πανεπιστήμιο και ποιότητα δεν γίνεται. Ξέρετε ποια είναι τα ευρωπαϊκά στάνταρ για την αναλογία διδασκόντων και διδασκομένων; 30 φοιτητές, ένας διδάσκων. Τα τμήματα έπρεπε να είναι 30 φοιτητές. (…) 600 ήταν ΟΙ φοιτητές στο πρώτο έτος της Νομικής όταν δίδασκα εγώ και τόσοι είναι τώρα και διδάσκονται στα αμφιθέατρα των 100 ατόμων. Τα πανεπιστήμια έχουν γίνει εξεταστικά κέντρα. Εξετάζεται μόνο ο έλεγχος γνώσεων. Αυτό είναι παρωχημένο. Ήδη οι τρόποι αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών, οι μέθοδοι δηλαδή που εφαρμόζονται αλλάζουν. Γίνονται καταρχήν και ιδρυματική για το Πανεπιστήμιο αξιολόγηση και τμηματική και υπάρχει και προγραμματική. Δεύτερον, οι φοιτητές δεν δίνουν εξετάσεις επ’ άπειρον. Ένας φοιτητής ο οποίος θα δώσει τρίτη φορά, σε ορισμένα πανεπιστήμια χάνει το έτος. Είναι λοιπόν ευκαιρία όλα αυτά να τα ξαναδούμε από την αρχή, να ανεβάσουν την ποιότητα. Προφανώς υπάρχει μεγάλη ποιότητα και πολύ καλή ποιότητα διδασκόντων, αλλά ξέρω πάρα πολύ καλά, συγκεκριμένα και ειδικά για τη Νομική Θεσσαλονίκης, ότι αυτή τη στιγμή υποφέρουν διότι είναι πολύ λίγοι οι διδάσκοντες και υπερβολικός ο αριθμός των διδασκόντων. Δουλειά κάτω από αυτές τις συνθήκες ποιότητας δεν βλέπω να γίνεται» είπε καταλήγοντας ο κ. Μανιτάκης.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ